Cho
đoạn trích sau:
“Với lòng mong nhớ của anh, chắc anh
nghĩ rằng, con anh sẽ chạy xô vào lòng anh, sẽ ôm chặt lấy cổ anh. Anh vừa bước
vừa khom người đưa tay đón chờ con. Nghe gọi, con bé giật mình, tròn mắt nhìn.
Nó ngơ ngác, lạ lùng. Còn anh, anh không ghìm nổi xúc động. Mỗi lần bị xúc động,
vết thẹo dài bên má phải lại đỏ ửng lên, giần giật, trông rất dễ sợ.”
(Trích Chiếc lược ngà - Nguyễn Quang Sáng)
Câu 1:
Nhân vật “anh” và “con bé” trong đoạn trích trên là những
ai? Tại sao trong đoạn trích trên, nhân vật con bé còn “ngơ ngác, lạ lùng” nhưng đến phần sau của truyện lại có sự thay đổi
“Nó hôn tóc, hôn cổ, hôn vai và hôn cả vết
thẹo dài bên má của ba nó nữa”?
Câu 2:
Xác định và gọi tên thành phần biệt lập có trong câu “Với lòng mong nhớ của anh, chắc anh nghĩ rằng, con anh sẽ chạy xô vào
lòng anh, sẽ ôm chặt lấy cổ anh.”
Câu 3:
Theo trình tự cốt truyện thì đoạn trích nằm ở tình huống nào? Ý nghĩa của tình
huống này là gì? Theo em, chi tiết “vết thẹo dài bên má phải” của nhân vật “anh”
trong truyện ngắn này có ý nghĩa như thế nào trong việc xây dựng cốt truyện và
bộc lộ chủ đề?
Câu 4:
Viết một đoạn văn từ 10 - 12 câu theo phép lập luận tổng - phân - hợp nêu cảm
nhận của em về tình cảm của nhân vật “con bé” dành cho ba trong truyện ngắn “Chiếc
lược ngà”. Trong đoạn văn có sử dụng một câu mở rộng thành phần và một phép
liên kết.
Gợi ý
Câu 1: Nhân vật “anh” và “con bé” trong
đoạn trích trên là những ai? Tại sao trong đoạn trích trên, nhân vật con bé còn
“ngơ ngác, lạ lùng” nhưng đến phần sau
của truyện lại có sự thay đổi:
-
Nhân vật “anh” và “con bé” trong đoạn trích trên là ông
Sáu và bé Thu.
-
Vì:
+
Lúc đầu, bé Thu không nhận ra ba sau tám năm xa cách và do vết thẹo khiến ông
Sáu khác với người ba trong ảnh.
+
Được bà ngoại giải thích, bé Thu nhận ra ba nên đó là biểu hiện của tình yêu
dành cho ba của cô bé.
Câu 2: Thành phần biệt lập trong câu “Với lòng mong nhớ của anh, chắc anh nghĩ rằng,
con anh sẽ chạy xô vào lòng anh, sẽ ôm chặt lấy cổ anh.”
- Xác định và gọi tên một thành phần biệt lập
có trong câu “chắc”
- Thành phần biệt lập tình thái.
Câu 3: Tình huống gắn với đoạn trích, ý
nghĩa tình huống và chi tiết “vết thẹo
dài bên má phải”:
-
Theo trình tự cốt truyện thì đoạn trích nằm ở tình huống thứ 1: Ông Sáu trở về
sau tám năm xa cách nhưng bé Thu lại không nhận ra ba, đến khi cô bé nhận ra
thì là lúc ông Sáu phải lên đường.
-
Ý nghĩa của tình huống: Bộc lộ tình yêu ba mãnh liệt của bé Thu.
-
Ý nghĩa chi tiết “vết thẹo dài bên má phải”
của nhân vật “anh”:
+
Chi tiết có vai trò rất quan trọng ®
nếu không có thì cốt truyện sẽ không phát triển được hoặc phát triển theo chiều
hướng khác.
+
Là sự khẳng định tình yêu bé Thu dành cho cha, khẳng định tình cha con sâu nặng.
Câu 4: Viết đoạn văn về tình cảm của
nhân vật “con bé” dành cho ba trong
truyện ngắn “Chiếc lược ngà”:
Khai
thác nghệ thuật: xây dựng tình huống truyện, ngôi kể, miêu tả tâm lí trẻ em...,
thông qua các dẫn chứng để thấy được tình cảm của bé Thu đối với ông Sáu.
-
Trước khi nhận ra ông Sáu là ba: Cô bé bướng bỉnh, ương ngạnh và cứng đầu ® Tình cảm chân thật nhưng cũng thật dứt khoát, rạch ròi, chỉ
yêu khi biết chắc đó là ba mình.
-
Khi nhận ra ông Sáu là ba:
+
Trước lúc ông Sáu lên đường, thái độ và hành động của cô bé đột ngột thay đổi.
+
Hiểu lầm được gỡ bỏ ®
sự ân hận giày vò ®
tình yêu với ba bùng cháy mãnh liệt trong buổi chia tay.
® Tình cảm dành cho ba sâu sắc, mạnh mẽ.