Đọc
đoạn văn sau và trả lời câu hỏi:
“Việc của chúng tôi là ngồi đây. Khi có
bom nổ thì chạy lên, đo khối lượng đất lấp vào hố bom, đếm bom chưa nổ và nếu cần
thì phá bom. Người ta gọi chúng tôi là tổ trinh sát mặt đường. Cái tên gợi sự
khát khao làm nên những sự tích anh hùng”.
(Ngữ văn 9, tập hai)
Câu 1:
Đoạn văn trên trích trong tác phẩm nào? Của ai? Nêu hoàn cảnh ra đời của tác phẩm
đó? Xác định câu rút gọn có trong đoạn trích và cho biết thành phần nào đã được
rút gọn?
Câu 2:
Nếu viết “người ta gọi chúng tôi là tổ
trinh sát mặt đường - cái tên gợi sự khát khao làm nên những sự tích anh hùng”.
Bộ phận được gạch chân là thành phần nào của câu? Việc tách riêng thành phần ấy
làm một câu độc lập góp phần nhấn mạnh điều gì ở các nhân vật?
Câu 3:
Viết một đoạn văn khoảng 15 câu theo phép lập luận Tổng - Phân - Hợp làm rõ vẻ
đẹp của “tổ trinh sát mặt đường”. Đoạn
văn có sử dụng câu ghép và thành phần khởi ngữ.
Câu 4:
Từ vẻ đẹp của những con người “khát khao
làm nên sự tích anh hùng”, em có suy ngẫm gì (không quá 5 câu) về trách nhiệm
của thế hệ trẻ trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc ngày nay.
Gợi ý
Câu 1: Đoạn văn trên trích trong tác phẩm
nào? Của ai? Nêu hoàn cảnh ra đời của tác phẩm đó? Xác định câu rút gọn có
trong đoạn trích và cho biết thành phần nào đã được rút gọn:
-
Xuất xứ của đoạn trích:
+
Tên tác phẩm: Những ngôi sao xa xôi.
+
Tên tác giả: Lê Minh Khuê.
-
Hoàn cảnh sáng tác: Truyện ngắn được sáng tác vào năm 1971, trong lúc cuộc
kháng chiến chống Mĩ đang diễn ra ác liệt. Khi tác giả đang là phóng viên hoạt
động trên tuyến đường Trường Sơn.
-
Xác định đúng câu rút gọn thành phần Chủ ngữ: Khi có bom nổ thì chạy lên, đo khối lượng đất lấp vào hố bom, đếm bom
chưa nổ và nếu cần thì phá bom.
Câu 2: Nếu viết “Người ta gọi chúng tôi là tổ trinh sát mặt đường - cái tên gợi sự khát
khao làm nên những sự tích anh hùng.” thì bộ phận được gạch chân là thành
phần nào của câu? Việc tách riêng thành phần ấy làm một câu độc lập góp phần nhấn
mạnh điều gì?
-
Xác định được bộ phận gạch chân là thành phần phụ chú:
-
Tác dụng: Việc tách bộ phận phụ chú thành câu riêng như vậy có tác dụng nhấn mạnh
phẩm chất của ba nữ thanh niên xung phong: sống có lí tưởng, có mục đích, có
trách nhiệm, có trái tim yêu nước nồng nàn sẵn sàng hi sinh cho sự nghiệp giải
phóng đất.
Câu 3: Viết đoạn văn làm rõ vẻ đẹp của “tổ
trinh sát mặt đường”:
*
Phẩm chất chung:
-
Hoàn cảnh sống và chiến đấu: gian khổ, hiểm nguy...
-
Tinh thần trách nhiệm cao với công việc.
-
Có lòng dũng cảm, không sợ hy sinh.
-
Tình đồng đội gắn bó.
-
Nhạy cảm, hồn nhiên, lạc quan, yêu đời.
*
Những nét riêng:
-
Nho: thích thêu thùa, tắm suối...
-
Thao: chăm chép bài hát, sợ máu và vắt...
-
Phương Định: thích ngắm mình trong gương, ngồi bó gối mơ màng và hát...
Câu 4: Từ vẻ đẹp của những con người “khát
khao làm nên sự tích anh hùng”, nêu suy nghĩ của bản thân về trách nhiệm của thế
hệ trẻ trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc ngày nay:
Trách nhiệm của
thế hệ trẻ với tương lai, vận mệnh đất nước: Trang bị cho mình một hành trang
bước vào tương lai:
- Rèn luyện sức
khỏe tốt. Tu dưỡng phẩm chất đạo đức tốt
- Tích cực học tập,
trau dồi tri thức để tiếp thu những kiến thức và thành tựu khoa học tự nhiên và
khoa học xã hội thế giới để trở thành người công dân có ích.
- Đoàn kết, gắn
bó tạo sức mạnh xây dựng và bảo vệ Tổ quốc