“Với
Nguyễn Duy, hình tượng vầng trăng quen thuộc đã gợi cho nhà thơ những cảm xúc mới
mẻ và những suy nghĩ sâu sắc”
Câu 1:
Theo em, nhận xét trên nói đến bài thơ nào mà em đã học? Chép lại chính xác những
khổ thơ có nội dung thể hiện rõ nhất ý nhận xét đó.
Câu 2:
Nêu hoàn cảnh ra đời của bài thơ, hoàn cảnh ấy có mối liên hệ như thế nào tới
những điều tác giả gửi gắm trong tác phẩm?
Câu 3:
Chỉ ra phép tu từ được tác giả sử dụng trong câu thơ đầu của đoạn thơ vùa chép
và nêu ý nghĩa tác dụng.
Câu 4:
Viết đoạn văn khoảng 12 câu theo cách lập luận tổng - phân - hợp nêu cảm nhận của
em về hình tượng trăng trong đoạn thơ trên. Trong đoạn văn có dùng một lời dẫn
trực tiếp và một câu có thành phần khởi ngữ. (Gạch chân dưới lời dẫn trực tiếp
và từ ngữ làm khởi ngữ)
Câu
5: Kể tên một tác phẩm đã học trong chương trình ngữ văn lớp 9 cùng thể loại với
văn bản trên.
Gợi ý
Câu 1: Khẳng định lời nhận xét và chép
2 khổ cuối:
-
Nhận xét trên nói đến bài thơ “Ánh trăng”.
-
Chép 2 khổ thơ cuối:
“Ngửa mặt lên nhìn mặt
có cái gì rưng rưng
như là đồng là bể
như là sông là rưng.
“trăng cứ tròn vành vạnh
kể chi người vô tình
ánh trăng im phăng phắc
đủ cho ta giật mình.”
Câu 2: Hoàn cảnh sáng tác, mối quan hệ
giữa hoàn cảnh với điều tác giả gửi gắm:
-
Hoàn cảnh ra đời: Bài thơ sáng tác năm 1978 ba năm sau ngày giải phóng miền
Nam, thống nhất đất nước, tác giả đang sống và làm việc ở thành phố Hồ Chí
Minh.
-
Mối quan hệ giữa hoàn cảnh với điều tác giả gửi gắm: Bài thơ là lời nhắc nhở kịp
thời thấm thía để con người biết trân trọng ân nghĩa sống thủy chung.
Câu 3: Xác định biện pháp tu từ và tác
dụng:
-
Phép tu từ: nhân hóa + điệp ngữ
-
Tác dụng:
+
Phép nhân hóa gợi hình ảnh trăng như một người bạn, trực diện với nhân vật trữ
tình, gợi sự xúc động....
+
Phép điệp ngữ tạo thế cân xứng, đối diện và nhấn mạnh cuộc gặp gỡ giữa người và
trăng
Câu 4: Viết đoạn văn cảm nhận của em về
hình tượng trăng:
-
Trăng đối diện với nhân vật trữ tình, đánh thức tâm hồn tình cảm của con người ấy.
Trăng được nhân hoá như một người bạn từ trong quá khứ nghĩa tình khiến con người
rưng rưng xúc động. Trăng đã làm sống lại bao kí ức, kỉ niệm...phép liệt kê, so
sánh và điệp từ tạo sự nhịp nhàng, nhấn mạnh trạng thái tình cảm của con người
khi gặp gỡ ánh trăng...
-
Ánh trăng tròn đầy, vẹn nguyên không hề thay đổi (từ “cứ” + từ láy vành vạnh)
-
Mặc cho con người vô tình, bội bạc (Từ “kể chi” + vô tình). Ánh trăng mang ý
nghĩa biểu tượng cho thiên nhiên, quá khứ, tình bạn...
-
Thái độ của trăng giống như một con người (nhân hoá): im lặng, nghiêm khắc,
không hề trách móc, bao dung, độ lượng... Ánh trăng đã thức tỉnh lương tâm,
nhân cách con người.
-
Đó là sự sáng tạo đặc sắc của nhà thơ Nguyễn Duy, tạo nên ý nghĩa triết lý sâu
sắc cho bài thơ.
Câu 5: Kể đúng tên một tác phẩm đã học
trong chương trình ngữ văn lớp 9 cùng thể loại với văn bản trên:
-
Bài thơ Mùa xuân nho nhỏ của
tác giả Thanh Hải
-
Bài thơ: Sang thu của tác giả Hữu Thỉnh